Nowa książka o dziejach naszego miasta :
" Piła na zdjęciach lotniczych 1914-1945" /Maciej Usurski, Rafał Ruta,
ks. Robert Kulczyński SDB
Pragniemy poinformować, że dobiegają końca prace nad przygotowaniem do druku kolejnej publikacji poświęconej historii miasta Piły, która nosi tytuł „Piła na zdjęciach lotniczych 1914-1945”. Trzy lata badań i poszukiwań doprowadziły autorów książki Macieja Usurskiego, Rafała Rutę i ks. Roberta Kulczyńskiego SDB do pozyskania w przeważającej większości nieznanych i nigdy niepublikowanych fotografii. W miarę gromadzenia i kompletowania materiałów do pracy stało się jasne, że pozyskane zdjęcia mają wybitną wartość dokumentacyjną, znacznie przewyższającą dostępne materiały kartograficzne, a w niektórych przypadkach niemal rewolucjonizują wiedzę o mieście. Założeniem autorów było nie tylko zaprezentowanie zbioru fotografii, ale opatrzenie ich możliwie dokładnym komentarzem.
Zdjęcia reprodukowane w książce ukazują prawie cały obszar dzisiejszej Piły. Wyjątkiem są dzielnice peryferyjne, Gładyszewo i Motylewo oraz tereny znacznie oddalone od centrum, jak np. okolice jeziora Płotki, których zdjęcia lotnicze są nieznane. Największą wartość poznawczą mają zdjęcia ukazujące bardzo rzadko fotografowane obszary i obiekty. Należy do nich zaliczyć obecne dzielnice miasta: Koszyce, Podlasie i Staszyce oraz obozy pracy przymusowej z okresu II wojny światowej, zakłady przemysłowe i wybrane obiekty infrastruktury militarnej, których praktycznie nie znamy z innych źródeł ikonograficznych.
Pracę rozpoczyna bogato ilustrowany zdjęciami archiwalnymi i współczesnymi rozdział „Wprowadzenie” charakteryzujący zgromadzony materiał fotograficzny. Autorzy poświęcili w nim więcej miejsca pięciu zagadnieniom związanym z Piłą, które jak dotąd nie doczekały się całościowych źródłowych opracowań. Dotyczą one: budownictwa mieszkaniowego i rozwoju urbanistycznego miasta, zakładów przemysłowych, węzła kolejowego, obiektów infrastruktury wojskowej oraz obozów pracy przymusowej działających w okresie II wojny światowej.
Zasadnicza część publikacji to składający się z siedmiu rozdziałów album zdjęć lotniczych z opisami. Każdy rozdział poświęcono wybranej dzielnicy Piły. W kolejności są to: Śródmieście, Osiedle Górne, Koszyce, Zamoście, Jadwiżyn, Podlasie i Staszyce. W części obejmującej Koszyce opisano ponadto Kuźnik, a w kolejnej przedstawiającej Podlasie także Leszków. Wydawnictwo ukaże się w formacie 270 x 230 mm i objętości nieco przekraczającej 200 stron. W publikacji zreprodukowaliśmy i szczegółowo opisaliśmy 153 zdjęcia lotnicze i ich powiększenia z okresu I wojny światowej oraz lat 30. i 40. XX w. Najliczniejszą grupę wśród nich stanowią angielskie wywiadowcze fotografie lotnicze z sierpnia 1944 r.
Dla potrzeb przygotowywanej książki zakupiliśmy prawa do reprodukcji fotografii, wydatkując na ten cel kwotę około 10 tys. zł. Traktujemy ją jako nasz wkład w publikację. Aby umożliwić wydanie drukiem książki, zwracamy się do mieszkańców i miłośników Piły, a także pasjonatów lotnictwa i fotografii lotniczej z prośbą o wsparcie finansowe. Każdy, kto zdecyduje się przekazać kwotę minimum 60 zł na realizację projektu otrzyma drukowany egzemplarz publikacji. Szczegóły znajdą Państwo na stronie internetowej http://polakpotrafi.pl/ w zakładce Książki/Publikacje. Razem możemy przyczynić się do poszerzenia i popularyzacji wiedzy o naszej małej ojczyźnie odkrywając fascynujące i praktycznie nieznane wątki z dziejów miasta nad Gwdą. Zapraszamy serdecznie wszystkich zainteresowanych do uczestnictwa w naszym projekcie.
Maciej Usurski, Rafał Ruta, ks. Robert Kulczyński SDB